Standardy ochrony małoletnich

 

Standardy Ochrony małoletnich w Domu Rekolekcyjnym Jezusa Mistrza księży i braci z Towarzystwa Świętego Pawła, Masłońskie, ul. Sportowa 1, 42-360 Poraj

Niniejszy dokument stanowi realizację obowiązku prawnego dotyczącego wprowadzenia we wszelkich instytucjach, w których przebywają dzieci, standardów ich ochrony przed krzywdzeniem [ustawa z dnia 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2023 poz. 1606)].

W związku z wejściem w życie w dniu 15 lutego 2024 roku ustawy z dnia 28 lipca 2023 roku o zmianie ustawy – Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz niektórych innych ustaw (zwanej też „ustawą Kamilka”) i zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa państwowego i kościelnego, z dniem 15.08.2024 r. wprowadzamy do stosowania w Domu Rekolekcyjnym Jezusa Mistrza księży i braci z Towarzystwa Świętego Pawła Masłońskie ul. Sportowa 1, 42-360 Poraj zwany poniżej Domem rekolekcyjnym) poniższe „Standardy Ochrony Małoletnich” (zwane dalej Standardami), których podstawowym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa małoletnim (w rozumieniu niniejszych Standardów małoletnim jest osoba, która nie ukończyła osiemnastego roku życia), dbałość o ich dobro, uwzględnianie ich potrzeb i podejmowanie działań w ich interesie.

Standardy ochrony małoletnich to zbiór zasad, które stanowią ochronę małoletniego i tym samym pomagają tworzyć bezpieczne, wolne od przemocy i przyjazne dla małoletnich środowisko. Małoletni mogą zostać pokrzywdzeni każdym rodzajem przestępstwa, jednak najczęściej w kontekście przestępczości na szkodę małoletnich wskazuje się na przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, wolności seksualnej i obyczajności, przeciwko rodzinie i opiece, czci i nietykalności cielesnej oraz przestępstwa przeciwko wolności.

 

Rozdział I Definicje i podstawy prawne

  1. Małoletni – należy przez to rozumieć osobę, która nie ukończyła 18 roku życia lub uzyskała pełnoletność w związku z zawarciem małżeństwa (wyjątek stanowi kobieta, która za zezwoleniem sądu wstąpi w związek małżeński po ukończeniu 16 lat) – art.10 § 1 i 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.). W niniejszym dokumencie jako małoletnich należy rozumieć podopiecznych i uczestników rekolekcji i spotkań organizowanych w Domu Rekolekcyjnym Jezusa Mistrza księży i braci z Towarzystwa Świętego Pawła Masłońskie ul. Sportowa 1, 42-360 Poraj;
  2. przemoc wobec dziecka – jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, na­ruszające prawa lub dobra osobiste dziecka, w szczególności narażające je na nie­bezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, naruszające jego godność, nietykalność cie­lesną, wolność, w tym seksualną, powodujące szkody na jego zdrowiu fizycznym lub psychicznym, a także wywołujące cierpienia i krzywdy.
  3. Dyrektor domu rekolekcyjnego – osoba mianowana przez kościelny organ prowadzący, odpowiedzialna za bieżącą działalność instytucji i zatrudnionych w niej pracowników.
  4. pracownik – osoba zatrudniona w domu rekolekcyjnym na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej.
  5. wolontariusz, praktykant, stażysta – osoby realizujące zadania określone stosownym porozumieniem/umową w domu rekolekcyjnym.
  6. krzywdzenie dziecka – każde zamierzone i niezamierzone działanie lub zaniechanie działania jednostki, instytucji lub społeczeństwa jako całości i każdy rezultat takie­go działania lub bezczynności, które naruszają równe prawa i swobody dzieci i/lub zakłócają ich optymalny rozwój.
  7. przestępstwo na szkodę dziecka – na szkodę dzieci mogą być popełnione wszystkie przestępstwa, jakie mogą być popełnione przeciwko osobom dorosłym, a dodat­kowo przestępstwa, które mogą być popełnione wyłącznie przeciwko dzieciom (np. wykorzystywanie seksualne z art. 200 Kodeku karnego). Z uwagi na spe­cyfikę obiektów turystycznych, w których łatwo można uzyskać możliwość od­osobnienia, przestępstwami, do których najczęściej może dojść na ich terenie, będą przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, w szczególności zgwałcenie (art. 197 k.k.), seksualne wykorzystanie niepoczytalności i bezradno­ści (art. 198 k.k.), seksualne wykorzystanie zależności lub krytycznego położenia (art. 199 k.k.), seksualne wykorzystanie osoby poniżej 15. roku życia (art. 200 k.k.), grooming (uwiedzenie dziecka za pomocą środków porozumiewania się na odle­głość – art. 200a k.k.).
  8. przemoc fizyczna wobec dziecka – każda forma fizycznego przymusu lub przemocy ze strony rodzica lub opiekuna, czyli osoby odpowiedzialnej za dziecko, która prowa­dzi do urazu fizycznego lub psychicznego albo wiąże się z ryzykiem takiego urazu.
  9. przemoc psychiczna (emocjonalna) wobec dziecka – niefizyczna, szkodliwa interakcja pomiędzy dzieckiem a rodzicem lub opiekunem, obejmująca zarówno działania, jak i zaniechania.
  10. cyberprzemoc – wszelka przemoc z użyciem technologii informacyjnych i komunikacyj­nych – komunikatorów, czatów, stron internetowych, mediów społecznościowych, blogów, SMS-ów, MMS-ów. Może mieć formę wulgarnych wiadomości, obraźli­wych komentarzy (hejt, trolling), rozpowszechniania zdjęć ukazujących dziecko w niekorzystnym świetle, zastraszania, śledzenia (cyberstalking), ujawniania tajem­nic (outing) itp.
  11. wykorzystanie seksualne – wciąganie dziecka w sferę aktywności seksualnej, nie­adekwatnej do jego etapu rozwojowego, w sferę działań, których ono nie rozu­mie i nie jest w stanie zaakceptować i które naruszają jednocześnie normy prawne i społeczne.
  12. przemoc rówieśnicza – zjawisko polegające na agresywnym i celowym dręczeniu, nęka­niu czy prześladowaniu jednego lub kilku rówieśników w celu wywarcia na nich presji lub zadawania cierpienia. Może ona przybierać różne formy: fizyczna (ude­rzenia, pobicia, szarpanie, rzucanie przedmiotami); werbalna (wyzwiska, dogady­wanie, ośmieszanie, oczernianie, grożenie); elektroniczna (wysyłanie złośliwych i obraźliwych wiadomości, publikowanie ubliżających wpisów w Internecie lub ośmieszających materiałów video; relacyjna (wykluczanie z grupy, ignorowanie, negatywne nastawianie innych); materialna (kradzieże i różne wymuszenia, nisz­czenie rzeczy osobistych); seksualna – fizyczna i werbalna (wulgarne określenia płci lub części ciała, niepożądany dotyk intymnych części ciała, seksualne aluzje i gesty, ściąganie komuś części ubrań, uporczywe przyglądanie się, robienie niechcianych zdjęć, obnażanie się, napastowanie i wymuszanie czynności seksualnych).
  13. osoba odpowiedzialna za politykę ochrony wdrażająca standardy ochrony dzieci – wyznaczona osoba sprawująca nadzór nad prawidłowym stosowaniem standar­dów ochrony dzieci oraz ich aktualności.
  14. osoba odpowiedzialna za ochronę dziecka – członek kadry lub inna wyznaczona osoba odpowiedzialna za przyjmowanie zgłoszeń dotyczących zagrożenia dobru dziec­ka lub jego krzywdy i podejmowanie interwencji. W przypadku nieobecności inna osoba wskazana do zastępstwa na tym stanowisku.
  15. osoba odpowiedzialna za udzielanie wsparcia dziecku – członek kadry lub inna wy­znaczona osoba odpowiedzialna za udzielenie wsparcia dziecku.
  16. dane osobowe dziecka – wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka, w tym jego imię i nazwisko, wizerunek.
  17. delegat biskupa/wyższego przełożonego ds. ochrony dzieci – osoba wyznaczona przez właściwego przełożonego w danej diecezji lub kongregacji zakonnej do przyjmo­wania zgłoszeń i dokonania wstępnego rozeznania w sprawie domniemanego wy­korzystania seksualnego.
  18. rejestr interwencji – dokumentacja zawierająca rejestr ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru dziecka uwzględniający informacje o zgłoszeniu ze wskazaniem osoby zgłaszającej, osoby podejrzewanej o krzywdze­nie (opiekun, członek personelu, inne dziecko, inna osoba), rodzaju podjętej inter­wencji (zawiadomienie o możliwości popełnienia przestępstwa, wniosek o wgląd w sytuację rodziny, wszczęcie procedury „Niebieskie Karty”), daty interwencji oraz dokumenty wytworzone podczas interwencji (m.in. notatki służbowe, karty interwencji, kopie zawiadomień/wniosków wysyłanych do właściwych służb).;

 

Polityka bezpieczeństwa

W domu rekolekcyjnym została opracowana i wprowadzona w życie wewnętrzna Polityka ochrony dzieci/bezbronnych osób dorosłych dotycząca szczegółowych zasad bezpieczeństwa i sposobów ochrony osób przebywających w domu rekolekcyjnym.

Polityka dotyczy całego personelu (pracowników, współpracowników, stażystów i wolontariuszy).

Organ prowadzący domu rekolekcyjnego zatwierdził Politykę, a za jej wdrażanie i nadzorowanie odpowiada dyrektor ks. Bogusław Laskowski, tel. 605-313-526 oraz przełożony wspólnoty zakonnej w Masłońskich ks. Sławomir Sznurkowski, tel. 722-290-117.

 

Polityka ochrony dzieci/osób bezbronnych określa:

  1. czynniki ryzyka i czynniki chroniące właściwe dla domów rekolekcyjnych, w których przebywają dzieci i osoby bezbronne;
  2. zasady bezpiecznej rekrutacji personelu;
  3. zasady bezpiecznych relacji;
  4. zasady ochrony wizerunku i danych osobowych dzieci;
  5. zasady bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych;
  6. dostosowania organizacyjne zmniejszające ryzyko wystąpienia przemocy;
  7. sposób reagowania w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dziecka i osoby bezbronnej.

Dokumenty opisujące politykę ochrony i bezpieczeństwa są dostępne do wglądu dla wszystkich osób przebywających w domu rekolekcyjnym.

 

1. Przyjmowanie gości

Poinformowanie o obowiązujących standardach ochrony dzieci w domu rekolekcyjnym.

 

1.1. Grupa zorganizowana (której udostępniamy pomieszczenia lub gdy sami jesteśmy organizatorem)

W przypadku grupy zorganizowanej opiekę nad dziećmi przebywającymi w obiekcie sprawuje organizator pobytu oraz wyznaczeni przez niego opiekunowie.

Każde dziecko powinno mieć możliwość wykonywania czynności o charakterze intymnym w przystosowanych warunkach, chroniących jego intymność. Gdy z ja­kiegoś powodu dziecko/osoba bezbronna będzie wymagać wsparcia przy takiej czynności (np. po kontuzji w trakcie zabawy itp.), w pierwszej chwili pomaga opie­kun grupy, a w dłużej perspektywie, w zależności od potrzeby, opiekun lub osoba przygotowana do takiej posługi, najlepiej tej samej płci. Organizator winien za­troszczyć się o to, by rodzic/opiekun prawny dowiedział się o tym fakcie w jak najkrótszym czasie.

 

1.2. Goście indywidualni

1.2.1. Identyfikacja dzieci

Personel podejmuje wszelkie możliwe kroki zmierzające do przeprowadzenia identyfi­kacji dziecka i jego relacji z osobą dorosłą, z którą znajduje się w obiekcie.

Aby dokonać identyfikacji dziecka i jego relacji w stosunku do osoby, z którą przeby­wa w obiekcie, należy:

  1. zapytać o tożsamość dziecka oraz o relację dziecka w stosunku do osoby, z którą przybyło do obiektu lub w nim przebywa. W tym celu można poprosić o doku­ment tożsamości dziecka lub inny dokument potwierdzający, że osoba dorosła ma prawo do sprawowania opieki nad dzieckiem w obiekcie. W przypadku braku do­kumentu tożsamości można poprosić o podanie danych dziecka (imię, nazwisko, adres, numer PESEL);
  2. w przypadku braku dokumentów wskazujących na pokrewieństwo dziecka i osoby dorosłej należy zapytać o tę relację osobę dorosłą oraz dziecko;
  3. jeśli osoba dorosła nie jest rodzicem lub opiekunem prawnym dziecka, należy za­pytać, czy posiada dokument świadczący o zgodzie rodziców na wspólny wyjazd osoby dorosłej z dzieckiem (np. pisemne oświadczenie);
  4. jeśli osoba dorosła nie posiada dokumentu zgody rodziców, należy poprosić o numer telefonu wyżej wymienionych, aby zadzwonić i potwierdzić przebywanie dziecka w obiekcie z obcą osobą dorosłą za wiedzą i zgodą rodziców/opiekunów prawnych;

w przypadku braku ustaleń można odmówić przyjęcia.

1.2.2. Procedury przyjmowania dzieci i/lub osób bezbronnych w domu rekolekcyjnym

Gości przyjmuje się za zgodą przełożonego w przeznaczonych do tego pomiesz­czeniach. Dzieci przebywają w domu rekolekcyjnym pod opieką rodziców lub opiekunów faktycznych posiadających zgodę opiekunów prawnych.

Dzieci mogą być przyjmowane samodzielnie w domu rekolekcyjnym na czas okre­ślony na podstawie pisemnej zgody opiekunów prawnych.

Tożsamość dzieci i ich opiekunów potwierdza okazanie odpowiedniego dokumen­tu lub pisemnej zgody (jak wyżej).

Osoby przyjmowane są w miejscach dostępnych dla gości.

Osoby przebywające w domu, korzystające z gościnności, mają zapewnioną bez­pieczną przestrzeń formacyjną i wypoczynkową.

Jeśli Ośrodek umożliwia dostęp do sieci wi-fi, to dzieci korzystają z niej za zgodą opiekunów.

Publikowanie wizerunku gości korzystających z pobytu w domu możliwe jest przy zachowaniu obowiązujących przepisów RODO.

Wszelkie uwagi związane z pobytem w domu należy zgłaszać dyrekcji lub wyzna­czonej do tego osobie.

W sytuacji podejrzenia krzywdy, popełnienia przestępstwa lub innych niewłaści­wych zachowań za oficjalne zgłoszenie tego faktu odpowiedzialny jest organizator grupy, przełożony bądź wyznaczona osoba.

 

2. Procedury dotyczące osób odpowiedzialnych za dom rekolekcyjny i pracowników

Osoby odpowiedzialne za dom i wszystkie osoby zaangażowane w bezpośrednią opiekę nad dziećmi są zweryfikowane pod względem kontaktu z dziećmi.

Wszystkie osoby zaangażowane w funkcjonowanie domu zobowiązane są do za­chowania obowiązujących norm zachowania wobec gości i dzieci.

 

3. Sposób reagowania na oskarżenia lub niewłaściwe zachowania

Wiedza o tym, jakie zachowania są już krzywdą, a jakie niewłaściwym zachowaniem

Dziecko może zostać pokrzywdzone każdym rodzajem przestępstwa, jednak naj­częściej w kontekście przestępczości na szkodę dzieci wskazuje się na przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu, wolności seksualnej i obyczajności, przeciwko rodzinie i opiece, czci i nietykalności cielesnej oraz przestępstwa przeciwko wolności. Ni­niejsze zasady koncentrują się na ochronie dzieci przed wykorzystaniem seksual­nym, z którym powiązane są takie zjawiska jak: wykorzystanie fizyczne, wykorzy­stanie psychiczne, cyberprzemoc, zaniedbanie.

Odrębną kategorią są niewłaściwe zachowania, do których w domach rekolekcyj­nych możemy zaliczyć:

  1. pojawienie się gościa w obiekcie z dzieckiem, z którym wcześniej nie meldował się w recepcji;
  2. wynajęcie pokoju z dzieckiem, w którym jest mniej łóżek niż meldowanych osób, np. łóżko małżeńskie;
  3. przyjście dziecka do obiektu późnym wieczorem lub w czasie, w którym powin­no być ono w szkole;
  4. ubiór dziecka nieodpowiedni do pogody albo nieadekwatny względem osoby dorosłej, z którą przyjechało do obiektu;
  5. zachowanie osoby dorosłej wobec dziecka w sposób nacechowany seksualnie, a relacja między osobą dorosłą a dzieckiem nie wydaje się naturalna i opiekuńcza;
  6. w pokoju, w którym osoba dorosła zameldowała się tylko z dzieckiem, znajdują się prezerwatywy;
  7. dziecko przez dłuższy czas jest pozostawione w pokoju bez opieki lub nie wy­chodzi z niego;
  8. utrwalanie wizerunku dziecka (filmowanie, fotografowanie) bez pisemnej jego zgody i zgody jego rodzica czy opiekuna.

 

Zasady postępowania w sytuacji domniemanej krzywdy lub niewłaściwego postępowania (ad intra)

Każdy członek personelu domu rekolekcyjnego, który został poin­formowany o podejrzeniu przemocy wobec dziecka, jest zobowiązany do podjęcia adekwatnych działań zgodnie z niniejszą procedurą.

Należy pamiętać, że:

  1. osoba, która jako pierwsza dowiaduje się o zaistnieniu potencjalnego przypad­ku krzywdzenia dziecka, powinna go z uwagą wysłuchać, ale nie jest upoważ­niona do wydawania decyzji i osądów; jest to zadanie organów oraz instytucji, do których sprawa zostanie skierowana;
  2. każdy z pracowników, który podejrzewa krzywdę na szkodę dziecka, ma obo­wiązek zgłoszenia tego faktu przełożonemu lub osobie przez niego wyznaczonej;
  3. wszystkie podejrzenia i zarzuty powinny być traktowane poważnie i trzeba na nie reagować zgodnie z procedurami przewidzianymi w niniejszym dokumen­cie, wynikającymi z prawa kanonicznego i państwowego oraz współpracować z właściwymi organami państwowymi i kościelnymi w zakresie ich kompetencji.

 

Rozmowa z osobą zgłaszającą krzywdę, jeśli jest nią osoba pokrzywdzona:

Pierwszym celem rozmowy winno być danie poczucia wsparcia i bezpieczeństwa oraz zrozumienia osobie skrzywdzonej, a jednocześnie, na miarę możliwości, pozyskanie in­formacji o faktycznych lub prawdopodobnych okolicznościach zaistnienia niewłaściwej sytuacji.

 

Prowadząc rozmowę z osobą poszkodowaną, trzeba pamiętać, by:

  1. zachować spokój, szacunek i empatię w stosunku do osoby zgłaszającej;
  2. nastawić się głównie na aktywne i wspierające słuchanie;
  3. nie okazywać wątpliwości co do wiarygodności osoby lub jej wypowiedzi;
  4. nie zadawać zbędnych pytań i nie domagać się szczegółów, jeśli sama osoba pokrzywdzona o tym nie opowiada;
  5. zapewnić o naszym wsparciu i pomocy także po zakończeniu rozmowy;

 

Jeśli zgłoszenia dokonuje osoba inna niż poszkodowana (świadek zdarzenia, powiernik osoby skrzywdzonej, inny członek danej grupy), która ma wiedzę o zaistniałych wyda­rzeniach, należy skoncentrować się na ustaleniu faktów, okoliczności zdarzenia i osób biorących w nim udział.

Fakt zgłoszenia musi zostać udokumentowany sporządzeniem notatki służbowej, w której na miarę możliwości zostaną określone podstawowe informacje, takie jak: imię i nazwisko zgłaszającego i jego dane teleadresowe, data czynu lub okres, w jakim do niego doszło, imię i nazwisko oraz wiek pokrzywdzonego i domniema­nego sprawcy, zwięzły opis wyrządzonej krzywdy. Notatka służbowa winna być podpisana przez sporządzającego oraz przez osobę zgłaszającą.

Jeżeli istnieje podejrzenie, iż osobą odpowiedzialną za przemoc, w tym przemoc seksualną wobec dziecka jest osoba związana z placówką – domem rekolekcyjnym, należy wówczas na czas przeprowadzania postępowania wyjaśniającego odsunąć taką osobę od pełnienia obowiązków wymagających kontaktów z dziećmi, nie na­rażając jej na utratę reputacji.

W zależności od okoliczności procedowanie dalszego trybu postępowania wyja­śniającego i prewencyjnego spoczywa na osobach odpowiedzialnych za daną grupę lub ośrodek, stosownie do posiadanych kompetencji. Styl reagowania winien być zawsze dostosowany do aktualnych potrzeb, zwłaszcza osoby pokrzywdzonej, a także musi uwzględniać nie tylko normy opisane w niniejszych standardach, ale również i normy prawa państwowego i kościelnego z właściwymi organami w za­kresie ich kompetencji.

 

4. Zasady zgłaszania

Jeśli z doniesienia wynika, że krzywda została popełniona na terenie obiektu może się powtórzyć w najbliższym czasie, to przełożony lub osoba przez niego wyzna­czona winien/winna wezwać policję, a następnie podejmować kolejne czynności. Jeśli drobna zwłoka nie zagraża bezpieczeństwu osoby skrzywdzonej, można do­konać zgłoszenia za pośrednictwem innych osób.

W przypadku, gdy osoba skrzywdzona jest uczestnikiem zorganizowanej grupy korzystającej z usług domu rekolekcyjnego, wówczas o fakcie krzywdy informuje się osobę odpowiedzialną, pod której opieką ona się znajduje. W kom­petencji tej osoby leży podjęcie dalszych czynności i zgłoszeń. Fakt zgłoszenia po­winien być udokumentowany w notatce służbowej. Osoba przyjmująca zgłoszenie ma obowiązek uruchomić oficjalną procedurę działania prewencyjnego, w pierw­szej kolejności zgłaszając problem do osób odpowiedzialnych za daną grupę lub ośrodek, w którym osoba pokrzywdzona przebywa.

Jeśli dziecko jest pod opieką osoby dorosłej, wówczas jej obowiązkiem jest urucho­mienie procedur interwencyjnych. W obu wyżej wymienionych przypadkach jest to zasada, jeżeli opiekunowie nie są wskazani jako sprawcy.

Po przeprowadzeniu rozmowy na temat zaistnienia ewentualnej krzywdy należy działać bez zwłoki, zgodnie z opisaną procedurą.

Jeśli krzywda nosiła znamiona przestępstwa w rozumieniu prawa kościelnego, należy zwrócić się do delegata diecezji lub prowincji miejsca, któremu podlega po­dejrzany. Na tę okoliczność należy sporządzić oświadczenie o oficjalnym potwier­dzeniu przyjęcia zgłoszenia przez delegata.

Jeśli krzywda nosiła znamiona przestępstwa w rozumieniu prawa państwowe­go, należy bezzwłocznie powiadomić stosowne organy (policja lub prokuratura). Może to uczynić osoba do tego wyznaczona w domu rekolekcyjnym, organizator grupy. Jeśli natomiast w diecezjach i zakonach jest taka praktyka, to zgłaszającym prawdopodobieństwo popełnienia przestępstwa przeciwko dziecku może być też delegat biskupa/wyższego przełożonego, stąd należy poinformować go niezwłocz­nie o zaistniałej krzywdzie, także w sytuacjach niejasnych i budzących wątpliwo­ści. Pierwszym odpowiedzialnym za formalne zgłoszenie lub koordynację tego faktu jest zawsze organizator danej grupy.

Dokumentacja postępowań wyjaśniających zgłoszenia lub podejrzenia dotyczące aktów przemocy albo wykorzystania dziecka powinna być przechowywana w ar­chiwum tajnym właściwego podmiotu zarządzającego jako informacja niejawna.

Do dokumentacji dołącza się oświadczenie uzyskane od organizatora pobytu danej grupy potwierdzające, że posiada wszelkie zgody wymagane na wyjazd z dziećmi.

W sytuacji ujawnienia krzywdy zarządca obiektu zobowiązuje się udostępnić od­rębne pomieszczenie dla osoby pokrzywdzonej oraz listę miejsc, w których można uzyskać pomoc psychologiczną lub prawną.

Zarządca budynku zobowiązuje się udzielić wsparcia pokrzywdzonym poprzez pomoc duszpasterską lub psychologiczną, gdy doszło do ujawnienia krzywdy w trakcie organizowanych przez niego spotkań/rekolekcji.

 

4.1. Procedura postępowania w przypadku niewłaściwego zachowania

Informacja o standardach funkcjonowania i ochronie dzieci (w wersji pełnej i skró­conej dla dzieci) znajduje się na stronie internetowej placówki oraz w publicznym miejscu wewnątrz obiektu, aby każdy mógł się z nią zapoznać.

Zgodnie z regulaminem domu na pobyt dziecka w domu rekolekcyjnym należy uzyskać pisemną zgodę rodziców/opiekunów prawnych, po uprzednim zapozna­niu ich z ramowym planem działania i zasadami organizacji.

W przypadku ujawnienia niewłaściwego zachowania należy porozmawiać z osobą, która dopuściła się tego czynu, i wyjaśnić, że na terenie obiektu/domu rekolekcyj­nego obowiązuje kodeks zachowań, który ma zapewnić dzieciom i osobom bez­bronnym korzystającym z obiektu bezpieczeństwo i każdy jest zobowiązany do jego przestrzegania.

 

4.2. Procedura postępowania w przypadku podejrzenia krzywdzenia dziecka

W sytuacjach nietypowych i/lub podejrzanych, wskazujących na możliwe ryzyko krzywdzenia dziecka, identyfikacja jest obowiązkowo przeprowadzana przez dyrektora domu rekolekcyjnego.

W przypadku oporu ze strony osoby dorosłej co do okazania dokumentu dziecka i/lub wskazania relacji należy wyjaśnić, że procedura służy zapewnieniu dzieciom korzystającym z domu rekolekcyjnego bezpieczeństwa i została opracowana w po­rozumieniu z organizacjami pozarządowymi działającymi w tym przedmiocie.

Od momentu, kiedy pojawiły się pierwsze wątpliwości, zarówno dziecko, jak i osoba dorosła powinni być pod stałą obserwacją personelu i nie powinni zosta­wać sami.

Przełożony, który został powiadomiony o sytuacji, podejmuje decyzję o zawiado­mieniu policji lub w razie wątpliwości przejmuje rozmowę z podejrzaną osobą do­rosłą w celu uzyskania dalszych wyjaśnień.

W przypadku, gdy rozmowa potwierdzi przekonanie o próbie lub popełnieniu przestępstwa na szkodę dziecka, przełożony zawiadamia o tym fakcie policję. Dalej stosuje się procedurę w przypadku okoliczności wskazujących na skrzyw­dzenie dziecka.

W przypadku, gdy świadkami nietypowych i/lub podejrzanych sytuacji są domu rekolekcyjnego, powinni oni o tym niezwłocznie zawiado­mić przełożonego, który zadecyduje o podjęciu odpowiednich działań.

 

4.3. Procedura postępowania w przypadku okoliczności wskazujących na skrzywdzenie dziecka

Mając uzasadnione podejrzenie, że dziecko przebywające w obiekcie jest krzyw­dzone, należy niezwłocznie zawiadomić policję. Może to zrobić zarówno świadek zdarzenia jak i dyrektor domu rekolekcyjnego.

W uzasadnionych przypadkach można dokonać obywatelskiego zatrzymania osoby podejrzewanej.

W każdym przypadku należy zadbać o bezpieczeństwo dziecka. Dziecko powinno przebywać pod opieką osoby trzeciej do czasu przyjazdu policji.

Po odebraniu dziecka przez policję należy zabezpieczyć materiał z monitoringu oraz inne istotne dowody (np. dokumenty) dotyczące zdarzenia i na wniosek służb przekazać prokuratorowi lub policji.

Po interwencji należy opisać zdarzenie w dzienniku zdarzeń lub innym dokumen­cie przeznaczonym do tego celu.

 

5. Zapewnienie opieki i wsparcia osobom skrzywdzonym

W przypadku faktu ujawnienia krzywdy dziecka należy objąć pomocą osobę pokrzywdzoną, jej ro­dzinę oraz innych świadków krzywdy, których to zdarzenie dotyczy. Zapewnienie opieki i wsparcia osobom skrzywdzonym leży po stronie organizatora wyjazdu. Jeśli dom rekolekcyjny jest organizatorem, wówczas zapewnienie takiego wsparcia leży po stronie dyrektora obiektu. Należy rów­nież uwzględnić zapewnienie pomocy duszpasterskiej.

 

5.1. Pomoc osobie bezpośrednio skrzywdzonej

Ważne, by w tym momencie osoba towarzysząca osobie skrzywdzonej zwróciła przede wszystkim uwagę na: zmniejszenie lęku, budowanie poczucia bezpieczeństwa i zaufa­nia poprzez objęcie jej opieką, okazanie troski, stworzenie przestrzeni do słuchania, od­ciążanie z poczucia winy, jeśli ono występuje; pozwolenie na odreagowanie trudnych emocji.

 

5.2. Pomoc osobom bliskim osoby skrzywdzonej

Ze strony placówki ważne jest przekazanie opiekunom osoby skrzywdzonej wszystkich znanych informacji o krzywdzie, jakiej doznało ich dziecko, a także poinformowanie o instytucjach, fundacjach lub osobach, które mogą udzielić profesjonalnego wsparcia, także wsparcia duchowego, jeśli zachodzi taka potrzeba.

 

ZAŁĄCZNIK 1

KODEKS ZACHOWAŃ W RELACJI Z DZIECKIEM LUB OSOBĄ BEZBRONNĄ

  1. zapewnienie bezpieczeństwa dzieciom przebywającym w obiekcie;
  2. udzielenie rodzicom lub prawnym opiekunom dzieci moralnej pewności co do stosowania w praktyce najwyższych standardów bezpieczeństwa.

3.Nietykalność cielesna dzieci oraz osób bezbronnych jest nienaruszalna. Niedozwo­lone jest stosowanie kar cielesnych i od tej zasady nie ma wyjątków. Niedopusz­czalne są również wszelkie zachowania, które w naszej kulturze stanowią przekra­czanie granic intymnych.

  1. Wszyscy mają prawo do bycia traktowanymi z jednakową troską.
  2. Brak tolerancji wobec zachowań, które byłyby krzywdzące dla innych.
  3. Uprzywilejowanym miejscem spotkań z dziećmi, zwłaszcza w pojedynkę, są miejsca neutralne i łatwo dostępne. Jeżeli zaistnieje potrzeba takiego spotkania z duchow­nym lub inną osobą dorosłą, powinien on zatroszczyć się o jego transparentność.
  4. Zabrania się częstowania dzieci alkoholem, papierosami, środkami psy­choaktywnymi oraz tolerowania ich używania. Również osoby sprawujące opiekę nad dziećmi nie mogą być pod wpływem alkoholu lub innych środków psychoaktywnych.
  5. W pracy z dziećmi duchowni oraz świeccy powinni używać środków, języka i metod adekwatnych do wieku dzieci. W żadnym wypadku nie wolno wykorzystywać materia­łów zawierających przemoc oraz treści o charakterze seksualnym lub moralnie wątpliwych.
  6. Wszystkim przysługuje prawo do prywatności. W szczególny sposób prawo to winno być respektowane w takich miejscach jak przebieralnie, pływalnie, łazienki i toalety. W wymienionych wyżej miejscach nikt nie może ingerować w prywat­ność wychowanków. W żadnym wypadku nie wolno wykonywać im zdjęć ani na­grywać. Należy także zadbać o to, by zdjęć i filmów nie robili sobie nawzajem sami wychowankowie.
  7. Nikt nie może wyręczać dzieci lub osób bezbronnych ani pomagać im w czynno­ściach natury osobistej (toaleta, mycie się, przebieranie itp.), o ile są oni w stanie wykonać te czynności samodzielnie. Jeżeli sami, ze względu na wiek albo własne ograniczenia, nie są w stanie wykonać tych czynności samodzielnie, pomocy zawsze powinni udzielać świeccy, najlepiej tej samej płci.
  8. Jeżeli dobro dziecka wymaga indywidualnego spotkania z członkiem persone­lu, spotkanie to nie może odbywać się w warunkach odizolowanych. W razie możliwości członek personelu przeprowadzający tego rodzaju spotka­nie powinien zatroszczyć się o transparentność (przeszklone drzwi lub ściany po­mieszczenia, obecność innych osób w bezpośrednim pobliżu, otwarte drzwi itp.).
  9. Zaleca się unikania składania wizyt w pokojach dzieci. Miejsca te nie są również właściwym środowiskiem do odbywania przez personel rozmów z dziećmi. Należy bezwzględnie unikać wysyłania lub zapraszania z jakiegokolwiek innego powodu dzieci do pomieszczeń prywatnych.
  10. Wszelkie podejrzenia dotyczące nieodpowiednich zachowań pracowników i współpracowników wobec dzieci są bezzwłocznie wyjaśniane.

 

ZAŁĄCZNIK 2

ZASADY KORZYSTANIA Z INTERNETU

Dom rekolekcyjny jest zobowiązany podejmować działania zabezpieczające dzieci przed dostępem do treści, które mogą stanowić zagrożenie dla ich prawidłowe­go rozwoju, w szczególności zainstalować i aktualizować oprogramowanie za­bezpieczające. Niniejszy punkt nie dotyczy sytuacji, w których uczestnicy korzystają z Internetu poprzez własne urządzenia umożli­wiające bezpośredni dostęp do sieci.

Upoważniony do nadzoru opiekun ma obowiązek informowania dzieci o zasadach bezpiecznego korzystania z Internetu i nad tym czuwa.

Okresowo należy sprawdzać, czy na komputerach z dostępem do Internetu nie znajdują się niebezpieczne treści. W przypadku znalezienia niebezpiecznych treści ustala się, kto korzystał z komputera w czasie ich wprowadzania. Opiekun lub inna upoważniona osoba w takiej sytuacji przeprowadza z dzieckiem rozmowę na temat bezpieczeństwa w Internecie.

Niezależnie od wieku internauty niedozwolone jest korzystanie w Interne­cie z treści sprzecznych z zasadami prawa państwowego lub etyki i moralności chrześcijańskiej.

Jeżeli w wyniku przeprowadzonej rozmowy zostanie uzyskana informacja, że dziecko jest krzywdzone, należy podjąć wszelkie działania mające na względzie jego dobro.

 

ZAŁĄCZNIK 3

OŚWIADCZENIE O KRAJACH ZAMIESZKANIA W CIĄGU OSTATNICH 20 LAT, INNYCH NIŻ RZECZYPOSPOLITA POLSKA

 

OŚWIADCZENIE

w trybie art. 21 Ustawy z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestęp­czością na tle seksualnym (t.j. Dz.U. 2023 poz. 1304 z późn. zm.)

Ja, niżej podpisany/a, oświadczam, że:

1.Posiadam obywatelstwo innego państwa niż Rzeczypospolita Polska: tak/nie*.

2.Jeśli odpowiedz brzmi „tak”, to proszę wpisać państwo………………………………..

  1. W ciągu ostatnich 20 lat zamieszkiwałem/nie zamieszkiwałem w innych państwach*.
  2. Proszę wpisać państwo/państwa:

 

…………………………………………………………………

  1. Do oświadczenia załączam informację z rejestru karnego tego/tych państw uzyski­waną do celów działalności zawodowej lub wolontariackiej związanej z kontakta­mi z dziećmi: tak/nie*.
  2. Do oświadczenia załączam informację z rejestru karnego tego/tych państw, gdyż państwo to nie przewiduje wydawania informacji do celów działalności zawodo­wej lub wolontariackiej związanej z kontaktami z dziećmi: tak/nie*.
  3. Oświadczam, że prawo państwa …………………………. nie przewi­duje sporządzenia informacji z rejestru karnego: tak/nie*.
  4. Oświadczam, że w państwie ……………………………. nie prowadzi się rejestru karnego: tak/nie*.
  5. Oświadczam, że nie byłem prawomocnie skazany w państwie………………………… za czyny zabronione odpowiadające przestępstwom określonym w rozdziale XIX i XXV Kodeksu karnego, w art. 189a i art. 207 Kodeksu karnego oraz w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii oraz nie wydano wobec mnie innego orzeczenia, w którym stwierdzono, iż dopuściłem się takich czynów zabro­nionych, oraz nie ma obowiązku wynikającego z orzeczenia sądu, innego upraw­nionego organu lub ustawy stosowania się do zakazu zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk, wykonywania wszelkich lub określonych zawodów albo działalności, związanych z wychowaniem, edukacją, wypoczynkiem, leczeniem, świadczeniem porad psychologicznych, rozwojem duchowym, uprawianiem sportu lub realizacją innych zainteresowań przez dzieci, lub z opieką nad nimi.

 

 

  1. Oświadczam, że jestem świadomy, że składając ww. oświadczenia, podlegam od­powiedzialności karnej w trybie art. 233 Kodeksu karnego, to jest odpowiedzialno­ści karnej za złożenie fałszywego oświadczenia**.

 

…………………………………. …………………………………………….

miejscowość, data imię i nazwisko (czytelny podpis)

* niepotrzebne skreślić

** art. 233 k.k. [fałszywe zeznania]

  • 1. Kto, składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowa­niu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę, podlega karze pozbawie­nia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
  • 1a. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę z obawy przed odpo­wiedzialnością karną grożącą jemu samemu lub jego najbliższym, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
  • 2. Warunkiem odpowiedzialności jest, aby przyjmujący zeznanie, działając w zakresie swoich upraw­nień, uprzedził zeznającego o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznanie lub odebrał od niego przyrzeczenie.
  • 3. Nie podlega karze za czyn określony w § 1a, kto składa fałszywe zeznanie, nie wiedząc o prawie odmowy zeznania lub odpowiedzi na pytania.
  • 4. Kto, jako biegły, rzeczoznawca lub tłumacz, przedstawia fałszywą opinię, ekspertyzę lub tłumaczenie mające służyć za dowód w postępowaniu określonym w § 1, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
  • 4a. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 4 działa nieumyślnie, narażając na istotną szkodę interes pu­bliczny, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
  • 5. Sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia, jeżeli:

1) fałszywe zeznanie, opinia, ekspertyza lub tłumaczenie dotyczy okoliczności niemogących mieć wpływu na rozstrzygnięcie sprawy,

2) sprawca dobrowolnie sprostuje fałszywe zeznanie, opinię, ekspertyzę lub tłumaczenie, zanim nastą­pi, chociażby nieprawomocne, rozstrzygnięcie sprawy.

  • 6. Przepisy § 1-3 oraz 5 stosuje się odpowiednio do osoby, która składa fałszywe oświadczenie, jeżeli przepis ustawy przewiduje możliwość odebrania oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej.25

 

ZAŁĄCZNIK 4

OŚWIADCZENIE DOTYCZĄCE NIEKARALNOŚCI ZA PRZESTĘPSTWA NA SZKODĘ DZIECI

 

OŚWIADCZENIE O NIEKARALNOŚCI

Ja,……..

(imię i nazwisko)

 

legitymujący(-a) się dowodem osobistym/paszportem o nr ………………..

oświadczam, że nie byłem(-am) skazany(-a) za przestępstwo przeciwko wolności sek­sualnej i obyczajności oraz przestępstwa z użyciem przemocy na szkodę dziecka i nie toczy się przeciwko mnie żadne postępowanie karne ani dyscyplinarne w tym zakre­sie. Oświadczam, że jestem świadomy(-a) konsekwencji złożenia nieprawdziwego oświadczenia.

 

…………………………………. …………………………………………….

miejscowość, data imię i nazwisko (czytelny podpis)

 

ZAŁĄCZNIK 5

OŚWIADCZENIE ORGANIZATORA REKOLEKCJI

 

OŚWIADCZENIE

Działając w imieniu organizatora rekolekcji dla dzieci, tj. ….…………………………………………….…………………

(wpisać pełną nazwę organizatora rekolekcji wraz z danymi adresowymi)

organizowanych w dniach od……….do………… w……………

(wpisać dane ośrodka, w którym odbywają się rekolekcje)

oświadczam, że organizator posiada wszelkie zgody i dokumenty wymagane przepi­sami prawa na wyjazd z osobami niepełnoletnimi, w tym w szczególności pisemnymi zgodami udzielonymi przez rodziców lub opiekunów prawnych małoletnich*.

 

…………………………………. …………………………………………….

miejscowość, data imię i nazwisko (czytelny podpis)

 

* Podstawa prawna oświadczenia: Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o przeciwdziałaniu zagrożeniom prze­stępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich (Dz.U. 2023 poz. 1304 z późn. zm.).27

 

Standardy ochrony małoletnich
wersja skrócona dla małoletniego

 

  • 1
  1. Dzieckiem jest osoba do ukończenia 18. roku życia.
  2. Opiekunem dziecka jest osoba uprawniona do reprezentacji dziecka, w szczególności jego rodzic lub opiekun prawny. W myśl niniejszego dokumentu opiekunem jest również rodzic zastępczy.
  3. Przez krzywdzenie dziecka należy rozumieć popełnienie czynu zabronionego lub czynu karalnego na szkodę dziecka przez jakąkolwiek osobę, w tym pracownika jednostki, lub zagrożenie dobra dziecka, w tym jego zaniedbywanie.
  4. Dane osobowe dziecka to wszelkie informacje umożliwiające identyfikację dziecka.

 

  • 2

W przypadku zidentyfikowania lub podejrzenia wystąpienia czynników ryzyka lub objawów krzywdzenia dziecka, pracownicy jednostki podejmują rozmowę z rodzicami/prawnymi opiekunami dziecka, przekazując informacje na temat dostępnej oferty wsparcia i motywując do skorzystania z pomocy.

 

  • 3
  1. Naczelną zasadą wszystkich czynności podejmowanych przez personel jest działanie dla dobra dziecka, troski o jego bezpieczeństwo i w jego najlepszym interesie. Czyni to w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych instytucji oraz swoich kompetencji.
  2. Personel traktuje dziecko z empatią i szacunkiem wobec jego godności, potrzeb oraz intymności.
  3. Dziecko ma prawo do otrzymywania informacji na temat swojego stanu zdrowia oraz podejmowanych czynności medycznych przy użyciu prostego języka w sposób dostosowany do wieku, sytuacji i poziomu rozwoju dziecka.
  4. Niedopuszczalne jest stosowanie przemocy wobec dziecka w jakiejkolwiek formie. Nie wolno dziecka upokarzać, krzyczeć na nie, lekceważyć lub obrażać.
  5. Zasady bezpiecznych relacji personelu z dziećmi obowiązują wszystkich pracowników, stażystów i wolontariuszy. Znajomość i zaakceptowanie zasad są potwierdzone podpisaniem oświadczenia.
  • 4
  1. W przypadku podjęcia przez pracownika jednostki podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, pracownik ma obowiązek:

1)      udzielić niezbędnej pomocy w stanach zagrożenia życia i zdrowia;

2)      poinformować rodziców/opiekunów dziecka o podejrzeniu krzywdzenia dziecka;

3)      udzielić informacji o możliwościach uzyskania pomocy lub wsparcia oraz o uprawnieniu do uzyskania bezpłatnego zaświadczenia lekarskiego o ustaleniu przyczyn i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy lub zaniedbania.

  1. W przypadku podejrzenia stosowania przemocy w rodzinie wobec dziecka, gdzie zachodzi podejrzenie, że wobec niego przemoc stosują rodzice/opiekunowie, jeżeli jest to możliwe działania z udziałem dziecka przeprowadza się w obecności osoby pełnoletniej najbliższej.
  2. Działania z udziałem dziecka, co do którego istnieje podejrzenie, że jest dotknięte przemocą, powinny być prowadzone w miarę możliwości w obecności psychologa.
  3. Pracownik składa zawiadomienie o podejrzeniu krzywdzenia do odpowiednich instytucji w zależności od rodzaju zgłaszanej sprawy:

1)      do prokuratury lub policji;

2)      do właściwego sądu rodzinnego;

3)      do przewodniczącego właściwego Zespołu Interdyscyplinarnego przesyłając formularz „Niebieska Karta – A”, przez co uruchamia procedurę w przypadku przemocy w rodzinie.

  1. Dalszy tok postępowania leży w kompetencjach instytucji wskazanych w ustępie poprzedzającym.

 

  • 5

Na terenie jednostki dziecko korzysta z Internetu za zgodą rodzica/opiekuna prawnego i na udostępnionym przez niego urządzeniu.

 

Organ prowadzący domu rekolekcyjnego zatwierdził Politykę, a za jej wdrażanie i nadzorowanie odpowiada:

  1. dyrektor ks. Bogusław Laskowski, tel. 605-313-526, rekolekcje@maslonskie.pl
  2. przełożony wspólnoty zakonnej ks. Sławomir Sznurkowski, tel. 722-290-117